Reis door de filmgeschiedenis: "MA NUIT CHEZ MAUDE" ★★★★1/2

In Arthur Penn's "Night Moves" (★★★★1/2) (zie mijn blog getiteld "Streamen zonder Gene") vraagt de vrouw van het personage van Gene Hackman of hij mee wil naar een film van de Franse regisseur Eric Rohmer. Gene antwoordt dat hij al eens een film van Rohmer gezien heeft. 

"It was kinda like watching paint dry." 

(Hier bestaat zelf een meme van.) Waarmee hij bedoelt dat de films van Rohmer oersaai zijn. Maar deze man is een onbehouwen privédetective met weinig culturele diepgang. 

Deze uitstekende inleiding tot regisseur Eric Rohmer (op zijn Frans uit te spreken) spreekt dan ook van een ironisch geserveerd compliment:

Eric Rohmer for beginners | BFI.

Voor vele mensen zal "Ma nuit chez Maud" evenwel niet hun kopje thee zijn (en dat moet ook niet). Rohmer stamt overduidelijk uit een literaire traditie en maakt dus praatfilms. Eén criticus noemde het:

"90% gezwets maar ik kan er niet aan weerstaan".

Gezwets is "Ma nuit chez Maud" zeker niet; sommige dialogen vergen bijna een filosofie-diploma. Wat bv. te denken van: "In het geval van [Blaise] Pascal is de wiskundige verwachting altijd oneindig. Tenzij de kans op verlossing nul is, omdat oneindig vermenigvuldigd met nul gelijk is aan nul. Dus het argument is niets waard voor iemand die absoluut ongelovig is."

Even terugspoelen?

Toch maakt Rohmer, zoals het bovenvermelde artikel terecht aangeeft wel degelijk films over mensen en niet over filmpersonages. Ter vergelijking: Indiana Jones is een heerlijk filmpersonage, maar geen mens van vlees en bloed.

In dit geval wordt die twijfelende mens vertolkt door Jean-Louis Trintignant ("Amour"), één van Frankrijks grootste acteurs - zijn palmares is te lang om hier weer te geven... Je vindt heel veel op:

Jean-Louis Trintignant — Wikipédia. 

Hij speelt een zeer katholieke 32-jarige man die (in de kerk) verliefd wordt op een mooie blondine, vertolkt door Marie-Christine Barrault. 

Door omstandigheden brengt hij de nacht door in het appartement van een andere vrouw (Maud), die hem wil verleiden. Jean-Louis voelt zich aangetrokken door deze vrouw, maar worstelt met zijn geweten: hij wil zichzelf immers "sparen" voor de vrouw met wie hij zal trouwen. 

Het thema van een koppel dat een groot deel van een film samen op een kamer doorbrengt, komt ook voor in "Le Mépris" (★★★★1/2) van Jean-Luc Godard, en vele jaren later in "Mauvais Sang" van Leos Carax. 

Zoals hierboven reeds aangegeven, doorspekt Rohmer zijn verhaal met filosofische beschouwingen. Het is heerlijk hoe ernstig de Fransen film opnemen en er zelfs in filosofische magazines artikels over opnemen: zie bv. “Ma nuit chez Maud” : et Trintignant réinventa le pari de Pascal | Philosophie magazine en Le pari d’Éric Rohmer | Philosophie magazine.

Voor elke francofiel zijn de dialogen in "Ma nuit chez Maud" om te smullen. Trintignant serveert zelfs de meest literaire dialogen met een naturel en een cool dat weinigen hem nadoen.

Bovendien gaat het hier om echte mensen, op straat of in echte interieurs - een studio komt hier helemaal niet aan te pas. Dat is precies waarom deze film gerekend wordt tot de Nouvelle Vague (Nouvelle vague (film) - Wikipedia). Zoals in een eerdere blog vermeld, waren deze cineasten eerst critici voor het filmblad "Cahiers du Cinéma" en gingen zij aan het einde van de jaren '50 zelf films maken (bv. "A bout de souffle" (★★★★★) van Jean-Luc Godard

en "Les 400 coups" (★★★★★) van François Truffaut). 

Deze films hadden zo'n groot succes dat ze jonge cineasten over de hele wereld inspireerden, ook in de VS. Dat leidde tot de opkomst van de gouden generatie van de Amerikaanse film, met o.a. Steven Spielberg, Francis Ford Coppola en Martin Scorsese. 

Voor mij was het de eerste keer dat ik "Ma nuit chez Maud" van Eric Rohmer zag (van wie ik tot nog toe voornamelijk jaren '80-films zag). Het heeft me erg gemotiveerd om verder te gaan graven in zijn werk!

"Ma nuit chez Maude" is de derde film in Rohmers 6-delige cyclus "Contes Moraux".